سوزنی برگان مورد استفاده زنبورعسل جهت تولید بره موم در ایران 1- تیره کاج (Pinaceae)

نوع مقاله : علمی- ترویجی

چکیده

حسن نظریان*
*عضو هیأت علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مرکز آموزش عالی امام خمینی(ره)
E.mail: ha_nazarian@yahoo.com
چکیده
مخروطیان از مهمترین منابع بره­موم در جهان هستند. از این گروه گیاهان تیره کاج از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. گیاهان این تیره در تمامی نقاط ایران پراکندگی طبیعی ندارند ولی به دلیل همیشه سبز بودن در طراحی پارک­ها و فضاهای سبز مناطق مختلف کشور مورد استفاده قرار گرفته است. این تیره دارای مجراهای رزینی در بافت­های مختلف به­ویژه پوست میانی ساقه­اند، بر همین اساس از گذشته­های دور تا کنون برای استخراج رزین و تهیه تربانتین که مصارف مختلف دارویی و صنعتی دارد از پوست گیاهان این تیره استفاده می­شده است. هدف از ارایه­ی این مقاله معرفی گیاهان منبع رزین از تیره کاج به منظور آشنا کردن زنبورداران و محققین به منابع مهم بره­موم است. این تیره جنس­های متعددی در جهان دارد ولی توده­های جنس­های کاج Pinus،  نرّاد Abies، نوئل Piceaوسدر  Cedrusدر ایران بیشتر جلب توجه می­کند. از جنس کاج، گونه­های کاج تهران Pinus eldarica، کاج کاشفی P. longifolia، کاج سیاه P. nigra، کاج تدا P. taeda، کاج پاکوتاه P. patulaوکاج بروسیاP. brutia به عنوان منابع مهم رزین می­باشند. از جنس نرّاد گونه­های کانادا بالزام Abies balsamea و A. pectinata، از جنس نوئل گونه­های Picea excels، نوئل کانادایی P. glaucaو نوئل نقره­ای P. pungens، از جنس سدر گونه­های سدر معطر Cedrus deodora،  سدر اطلسی C. atlantica، سدر لبنانی C. libaniوC. brevifolia منابع مهم بره­موم از تیره­ی کاج در ایران می­باشند.

مراجع

فهرست منابع
افروزان ه.، طهماسبی غ.، بانکوا و. و بیگدلی م. 1386. مقایسه کمی و کیفی بره موم تولید‌ شد‌ه توسط زنبورعسل د‌ر مناطق با پوشش گیاهی سوزنی برگ و پهن برگ د‌ر شمال شرق تهران، پژوهش و سازندگی در امور دام و آبزیان، 77: 156-162
قهرمان ا. 1373. کورموفیت­های ایران، جلد اول. مرکز نشر دانشگاهی. 350 صفحه
مظفریان و. ا. 1375. فرهنگ نام­های گیاهان ایران. فرهنگ معاصر. 670 صفحه
نظریان ح. 1391. پژوهش در گیاهان دارویی، جلد اول. انتشارات میبد. 155 صفحه
Balakrisnan N. 2003.  Sustainable utilization of gum and resin by improved tapping technique in some species. Department of plant sciences, Peermade development society, IDUKKI, Kerala, India, FAO Corporate Document Repository.
Blanche C. A., Lorio P. L., Sommers R. A., Hodges J. D., and Nebeker T. E. 1992. Seasonal cambial growth and development of loblolly pine: xylem formation, inner bark chemistry, resin ducts, and resin flow. Forest Ecology and Management 49: 151–165.
Esteban L. G. and Paloma D. P. 2009. Comparative wood anatomy in Abietoideae (Pinaceae). Botanical Journal of the Linnean Society. Vol. 160 Issue 2.
Farjon A. 1990. Pinaceae: Drawings and descriptions of the genera Abies, Cedrus, Pseudolarix, Keteleeria, Nothotsuga, Tsuga, Cathaya, Pseudotsuga, Larix and Picea. Königstein, West Germany: Koeltz Scientific Books. 330p.
Nagy N. E., Franceschi V. R., Solheim H., Krekling T. and Christiansen E. 2009. Wound-induced traumatic resin duct development in stems of Norway spruce (Pinaceae): anatomy and cytochemical traits. American J. of Botany. Vol. 87 No. 3: 302-313
Wisseman S.U. 2003. The Virtual Mummy. University of Illinois, USA. pp. 67

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار