اثرات جایگزین گرده بر عملکرد کلنی های زنبورعسل استان کردستان

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران

2 بخش تشخیص و تحقیق بیماری های زنبورعسل،کرم ابریشم و حیات وحش، موسسه تحقیقات واکسن وسرم سازی رازی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

در مواقع کمبود گرده در طبیعت، عدم دسترسی زنبورعسل به منابع مناسب پروتئین، حیات و بقای کلنی را با خطرهای جدی روبرو می­کند و این کمبود اثرات زیادی بر رشد و نمو کلنی و بقای آن دارد. هدف از اجرای این تحقیق مقایسه اثر تغذیه­ای جانشین گرده حاوی زرده خشک‌شده تخم‌مرغ و مکمل گرده دارای دانه گرده خشک‌شده بر کلنی‌های زنبورعسل بود. صفات موردبررسی در این تحقیق شامل جمعیت کلنی، پرورش نوزادان و رشد جمعیت، دوام و پایداری کلنی‌ها و میزان مصرف و تولید عسل بودند. این تحقیق در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با سه تیمار و ده تکرار انجام شد. نتایج این مطالعه نشان داد که در اولین و دومین مرحله اندازه‌گیری میانگین جمعیت، بین دو تیمار جانشین گرده و مکمل گرده با تیمار شاهد در سه شهرستان موردنظر اختلاف معنی‌داری وجود داشت، همچنین بین دو تیمار جانشین گرده و مکمل گرده نیز اختلاف معنی‌داری مشاهده شد (05/0P<). در اولین و دومین مرحله شمارش و اندازه‌گیری پرورش نوزادان و رشد جمعیت در سه شهرستان مذکور تیمارهای جانشین گرده و مکمل گرده با تیمار شاهد اختلاف معنی‌داری داشتند (05/0P<).میزان تولید عسل در سه شهرستان مذکور بین تیمار جانشین گرده و مکمل گرده با تیمار شاهد اختلاف معنی‌داری وجود داشت (05/0P<). میزان مصرف زمستانه عسل در سه شهرستان، بین تیمار جانشین گرده و مکمل گرده با تیمار شاهد اختلاف معنی‌داری وجود داشت (05/0P<).
نتایج این مطالعه نشان داد در مواقع عدم دسترسی به گرده می‌توان از ترکیبات جانشین گرده بدون ایجاد هرگونه عوارض جانبی استفاده نمود. جانشین گرده هیچ‌گونه تأثیر منفی برافزایش جمعیت، پرورش نوزادان و رشد جمعیت، مصرف عسل زمستانه وزنده‌مانی نداشت. در ضمن هزینه تمام‌شده استفاده از جانشین‌های گرده بسیار کمتر از مکمل‌های گرده است.

کلیدواژه‌ها


Abbas, T., Hasnain, A.,  Ali, R. 1995. Black gram as a pollen substitute for honey bees. Animal Feed Science and Technology, 54 (1-4): 357-359
Cook, V. & Wilkinson, P.1986. Pollen feeding boosts brood in colonies. British Bee Journal, 114 (1190): 223-226.
            Crailsheim, K., Schneider, L. H. W., Hrassnigg, N., Bühlmann, G., Brosch, U., Gmeinbauer, R. & Schöffmann, B. 1992. Pollen consumption and utilization in worker honeybees (Apis mellifera carnica): Dependence on individual age and function. Journal of Insect Physiology, 38 (6): 409-419.  
            Cremonz, T. M., De Jong, D. & Bitondi, M. M. 1998. Quantification of hemolymph proteins as a fast method for testing protein diets for honey bees (Hymenoptera: Apidae). Journal of Economic Entomology, 91 (6): 1284-1289.
            De Jong, D., da Silva, E. J., Kevan, P. G., Atkinson, J. 2009. Pollen substitutes increase honey bee haemolymph protein levels as much as or more than does pollen. Journal of Apicultural Research, 48 (1): 34-37.
            Denisow, B. & Denisow‐Pietrzyk, M. 2016. Biological and therapeutic properties of bee pollen: a review. Journal of the Science of Food and Agriculture, 96 (13): 4303-4309.
            Doull, K. M. 1980. Relationships between consumption of a pollen supplement, honey production and brood rearing in colonies of honeybees Apis mellifera L. II. Apidologie, 11 (4): 367-374.
            Gilliam, M. 1997. Identification and roles of non-pathogenic Microflora Associated with honey bees. FEMS Microbiology Letters, 155 (1): 1-10.
            Gregory, P. 2006. Protein diets and their effects on worker weight, longevity, consumption and haemolymph protein levels of Apis mellifera. Paper presented at the American Bee Research Conference, USA.
            Herbert, E. 1992. Honey bee nutrition. In J. M. Graham (Ed.), The hive and the honey bee. Hamilton, IL., USA: Dadant and Co., 197-233.
            Herbert Jr, E., Vanderslice, J. & Higgs, D. 1985. Effect of dietary vitamin C levels on the rate of brood production of free-flying and confined colonies of honey bees. Apidologie, 16 (4): 385-394.
            Herbert Jr, E. W. & Shimanuki, H. 1978. Chemical composition and nutritive value of bee-collected and bee-stored pollen. Apidologie., 9 (1): 33-40.
            Herbert Jr, E. W., Shimanuki, H. & Caron, D. 1977. Optimum protein levels required by honey bees (Hymenoptera, Apidae) to initiate and maintain brood rearing. Apidologie, 8 (2): 141-146.
            Mattila, H. & Otis, G. 2006. Effects of pollen availability and Nosema infection during the spring on division of labor and survival of worker honey bees (Hymenoptera: Apidae). Environmental Entomology, 35 (3): 708-717.
            Pernal, S. F. & Currie, R. W. 2000. Pollen quality of fresh and 1-year-old single pollen diets for worker honey bees (Apis mellifera L.). Apidologie, 31 (3): 387-409.
            Schmickl, T. & Crailsheim, K. 2001. Cannibalism and early capping: strategy of honeybee colonies in times of experimental pollen shortages. Journal of Comparative Physiology, 187 (7): 541-547.
            Sihag, R. C. & Gupta, M. 2011. Development of an artificial pollen substitute/supplement diet to help tide the colonies of honeybee (Apis mellifera L.) over the dearth season. Journal of Apicultural Science, 552: 15-29.
            Szymas, B. & Przybyl, A. 1995. Zastosowanie bialka ziemniaka w zywieniu pszczoly miodnej )Apis mellifera L (. Pszczelnicze Zeszyty Naukowe, 1 (39): 49-53.
            Van der Steen, J. 2007. Effect of a home-made pollen substitute on honey bee colony development. Journal of Apicultural Research, 46 (2): 114-119.