بررسی الگوی پرواز و دمای داخل کندوی زنبور عسل طی فصل گل دهی درخت کنار

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسنده

گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه خلیج فارس

چکیده

عسل کنار بدلیل خواص و ارزش غذایی بالا، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این مطالعه سعی شده الگو و عوامل موثر بر رفتار تردد و همچنین دمای داخل کندو طی فصل گلدهی کنار مورد مطالعه قرار گیرد. برای این منظور از 6 کلنی زنبور عسل نژاد ایرانی طی 9 روز در 5 ساعت مختلف روز برای اندازه­گیری صفات مورد نظر (تردد زنبور عسل و دمای داخل کندو) استفاده شد. برای آنالیز داده­ها از طرح بلوکهای کامل تصادفی استفاده شد. نتایج نشان داد دمای داخل کندو طی دوره پرواز زنبور کارگر بین 31 تا 39 درجه سانتی­گراد متغیر بود که حداقل دما در اوایل روز و حداکثر آن در اواسط روز به ثبت رسید. رفتار تردد نیز در ساعتهای مختلف روز متفاوت بود، حداقل آن در اواسط روز و حداکثر آن در ساعتهای آخر روز بود. همچنین مشاهده شد رفتار تردد تحت تاثیر دمای داخل و خارج کندو قرار گرفته است. بیشترین تعداد پرواز زمانی بود که دمای خارج کندو 36 درجه سانتی­گراد و دمای داخل کندو بین 35 تا 36 درجه سانتی­گراد باشد. همچنین ملاحظه شد که با افزایش دمای محیط زنبور کارگر کمتر برای جمع­آوری شهد بیرون رفته و در خنک کردن کلنی مشارکت می­کند. براساس این نتایج و با توجه به بالابودن دما در زمان ترشح شهد درخت کنار، پیشنهاد می­شود مطالعات لازم برای کاهش دمای داخل کندو انجام شود.

کلیدواژه‌ها


Abou-Shaara, H. F., Al-Ghamdi, A. A., Mohamed, A. A. 2013. Honey bee colonies performance enhance by newly modified beehives. J. Apic. Sci., 57: 45–57.
Amdam, G. V, Rueppell, O., Fondrk, M. K., Page, R. E., Nelson, C. M. 2009. The nurse’s load: Early-life exposure to brood-rearing affects behavior and lifespan in honey bees (Apis mellifera). Exp. Gerontol., 44: 467–471.
Asgarpanah, J., Haghighat, E. 2012. Phytochemistry and pharmacologic properties of Ziziphus spina christi (L.) Willd. African J. Pharm. Pharmacol., 6: 2332–2339.
Asgarpanah, J., Haghighat, E. 2012. B. A review of phytochemistry and meidicnal properties of jujube (Ziziphus vulgaris L.). J. Pharm. Heal. Sci., 1: 89–97.
Awasthi, O.P., More, T.A. 2008. Genetic diversity and status of Ziziphus in India, in: I International Jujube Symposium, 840 (1): 33–40.
Blažytė-Čereškienė, L., Vaitkevičienė, G., Venskutonytė, S., Būda, V. 2010. Honey bee foraging in spring oilseed rape crops under high ambient temperature conditions. Žemdirb., (Agric.) 97: 61–70.
Corbet, S.A., Fussell, M., Ake, R., Fraser, A., Gunson, C., Savage, A., Smith, K. 1993. Temperature and the pollinating activity of social bees. Ecol. Entomol, 18: 17–30.
Dongock, N. D., Tchoumboue, J., Youmbi, E., Zapfack, L., Mapongmentsem, P. M., Tchuenguem, F.F.N. 2011. Predominant melliferous plants of the western Sudano Guinean zone of Cameroon. African J. Environ. Sci. Technol., 5: 443–447.
Dukku, U. H., 2013. Identification of plants visited by the honeybee, Apis mellifera L. in the Sudan Savanna zone of northeastern Nigeria. African J. Plant Sci., 7: 273–284.
Fowler, H. G. 1979. Responses by a stingless bee to a subtropical environment. Rev. Biol. Trop., 27: 111–118.
Free, J. B., Ferguson, A.W., SIMPKINS, J. R. 1985. Influence of virgin queen honeybees (Apis mellifera) on queen rearing and foraging. Physiol. Entomol, 10: 271–274.
Fülöp, A., Menzel, R. 2000. Risk-indifferent foraging behaviour in honeybees. Anim. Behav, 60: 657–666.
Guibu, L. S., Imperatriz-Fonseca, V. L. 1984. Atividade externa de Melipona quadrifasciata Lepeletier (Hymenoptera, Apidae, Meliponinae). Cienc. Cult, 36: 623.
Heard, T. A., Hendrikz, J. K. 1993. Factors influencing flight activity of colonies of the stingless bee Trigona-carbonaria (Hymenoptera, Apidae). Aust. J. Zool., 41: 343–353.
Hilário, S. D., Imperatriz-Fonseca, V. L., Kleinert, A. 2001. Responses to climatic factors by foragers of Plebeia pugnax Moure (in litt.)(Apidae, Meliponinae). Rev. Bras. Biol., 61: 191–196.
Human, H., Nicolson, S.W., Dietemann, V. 2006. Do honeybees, Apis mellifera scutellata, regulate humidity in their nest? Naturwissenschaften, 93: 397–401.
Imperatriz-Fonseca, V. L., Kleinert-Giovannini, A., Pires, J. T. 1985. Climate variation influence on the flight activity of Plebeia remota Holmberg (Hymenoptera, Apidae, Meliponinae). Rev. Bras. Entomol, 29: 427–434.
Iwama, S. 1977. A influência dos fatores climáticos na atividade externa de Tetragonisca angustula (Apidae, Meliponinae)., Bol. Zool. Univ. S. Paulo, 2: 189–201.
Joshi, N. C., Joshi, P. C. 2010. Foraging behaviour of Apis spp. on apple flowers in a subtropical environment. New York Sci., J. 3: 71–76.
Khanbash, M. S. 2003. Relationship between the density of Sidir tree Ziziphus spina-christi and honey production, in: Preceedings of 3rd Arab Beekeepers Association Conference, Tanta Egypt. pp., 102–110.
Kleinert-Giovannini, A. 1982. Influence of climatic factors on flight activity of Plebeia emerina Friese (Hymenoptera, Apidae, Meliponinae) in winter. Rev. Bras. Entomol., 29: 1–13.
Kleinert-Giovannini, A., Imperatriz-Fonseca, V. L.1986. Flight activity and responses to climatic conditions of two subspecies of Melipona marginata Lepeletier (Apidae, Meliponinae). J. Apic. Res., 25: 3–8.
Kralj, J., Fuchs, S. 2010. Nosema sp. influences flight behavior of infected honey bee (Apis mellifera) foragers. Apidologie, 41: 21–28.
Kralj, J., Fuchs, S. 2006. Parasitic Varroa destructor mites influence flight duration and homing ability of infested Apis mellifera foragers. Apidologie, 37: 577–587.
Kridi, D.S., Carvalho, C. G .N. de, Gomes, D. G. 2014. A predictive algorithm for mitigate swarming bees through proactive monitoring via wireless sensor networks, in: Proceedings of the 11th ACM Symposium on Performance Evaluation of Wireless Ad Hoc, Sensor, & Ubiquitous Networks. ACM., 41–47.
Kridi, D. S., de Carvalho, C. G. N., Gomes, D.G. 2016. Application of wireless sensor networks for beehive monitoring and in-hive thermal patterns detection. Comput. Electron. Agric., 127: 221–235.
Lobreau-Callen, D., Damblon, F.1994. Spectre pollinique des miels de l’abeille Apis mellifera L.(Hymenoptera, Apidae) et Zones de Végétations en Afrique Occidental Tropicale et Méditerranéenne. Grana., 33: 245–253.
Nguemo, D. D., Foko, J., Pinta, J. Y., Ngouo, L. V, Tchoumboue, J., Zango, P., 2004. Inventaire et identification des plantes mellifères de la zone soudanoguinéene d’altitude de l’Ouest Cameroun. Tropicultura, 22: 139–145.
Nuru, A., Awad, A.M., Al-Ghamdi, A. A., Alqarni, A. S., Radloff, S. E., 2012. Nectar of Ziziphus spina-christi (L.) Willd (Rhamnaceae): dynamics of secretion and potential for honey production. J. Apic. Sci., 56: 49–59.
Orwa, C. 2009. Agroforestree Database: A tree reference and selection guide, version 4.0. http//www. worldagroforestry. org/sites/treedbs/treedatabases. asp.
Pankiw, T., Tarpy, D. R., Page Jr, R. E. 2002. Genotype and rearing environment affect honeybee perception and foraging behaviour. Anim. Behav, 64: 663–672.
Saied, A. S., Gebauer, J., Hammer, K., Buerkert, A. 2008. Ziziphus spina-christi (L.) Willd.: a multipurpose fruit tree. Genet. Resour. Crop Evol., 55: 929–937.
Seeley, T. D., Heinrich, B. 1981. Regulation of temperature in the nests of social insects, in: Insect Thermoregulation. Wiley, New York, p. 682.
Starks, P. T., Blackie, C. A., Seeley, T. D. 2000. Fever in honeybee colonies. Naturwissenschaften, 87: 229–231.
Tan, K., Yang, S., Wang, Z.-W., Radloff, S.E., Oldroyd, B.P. 2012. Differences in foraging and broodnest temperature in the honey bees Apis cerana and A. mellifera. Apidologie, 43: 618–623.
Weidenmüller, A., Tautz, J. 2002. In‐hive behavior of pollen foragers (Apis mellifera) in honey bee colonies under conditions of high and low pollen need. Ethology, 108: 205–221.
Zacepins, A., Brusbardis, V., Meitalovs, J., Stalidzans, E. 2015. Challenges in the development of Precision Beekeeping. Biosyst. Eng., 130: 60–71.
Zacepins, A., Karasha, T. 2013. Application of temperature measurements for the bee colony monitoring: a review, in: Proceedings of the 12th International Scientific Conference “Engineering for Rural Development, pp., 126–131.