مروری بر نقش ژنتیک در رفتارهای اجتماعی زنبور عسل: از بهداشت کلنی تا زبان رقص

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران

2 گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

10.22034/hbsj.2025.370013.1194

چکیده

زنبورهای عسل رفتارهای اجتماعی پیچیده‌ای مانندرفتار بهداشتی و زبان رقص دارند که برای بقا و کارایی کلنی حیاتی هستند. این رفتارها اگرچه غریزی و وابسته به پتانسیل ژنتیکی هستند، بیان و شدت آن‌ها توسط مکانیسم‌های ژنومی پیچیده‌ای تنظیم می‌شود که تحت تأثیر محیط و نیازهای کلنی قرار دارند. رفتار بهداشتی، شامل شناسایی و حذف لاروهای بیمار یا مرده برای جلوگیری از گسترش بیماری‌هاست و عنصر کلیدی سلامت کلنی محسوب می‌شود. مطالعات ژنومی، شبکه‌ها و مسیرهای ژنی مسئول این رفتار را شناسایی کرده‌اند و مبنای مولکولی مقاومت در برابر بیماری و مراقبت جمعی را روشن ساخته‌اند. زبان رقص زنبور عسل، شکلی پیشرفته از ارتباط، به زنبورهای چراگر امکان انتقال دقیق موقعیت منابع غذایی را می‌دهد. این رفتار به ترکیبی از تمایلات ژنتیکی و محرک‌های محیطی وابسته است. تحقیقات ژنومیک، نقش ژن‌های خاص درگیر در هماهنگی حرکتی، حافظه و پردازش حسی را که تسهیل‌کننده این ارتباط پیچیده هستند، نشان داده‌اند. با ادغام یافته‌های ژنومی، دانشمندان در حال کشف طرح‌های ژنتیکی هدایت‌کننده این رفتارهای منحصر به فرد هستند و درک عمیق‌تری از سازمان‌دهی اجتماعی زنبور عسل و اهمیت تکاملی آن ارائه می‌دهند. این پیشرفت‌ها نه تنها دانش زیست‌شناسی زنبور عسل را افزایش می‌دهند، بلکه بینش‌های ارزشمندی برای بهبود مدیریت کندوها و تلاش‌های حفاظتی در برابر چالش‌های جهانی کاهش جمعیت گرده‌افشان‌ها فراهم می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

علوم و فنون زنبور عسل ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 29 مرداد 1404

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار