تحلیل اقتصادی زنبورداری و عوامل مؤثر بر تولید فرآورده‌های زنبور عسل در استان خراسان رضوی

نوع مقاله : علمی- ترویجی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش، گروه تحقیقات اقتصاد، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، مشهد، ایران.

2 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و

چکیده

زنبورهای عسل و زنبورداری متعلق به یک سازمان بزرگ اقتصادی هستند که مدیران آن زنبورداران، کارگران آن زنبورها و محصولات تولیدشده کالاها و خدمات اکوسیستمی هستند که عمدتاً نامشهود می‌باشند. در حال حاضر بخش زنبورداری در مناطق مختلف کشور با مشکلات و چالش‌های خاصی در رابطه با فعالیت تجاری خود از جمله جهانی‌شدن روز افزون تولید، تجارت و بسته‌بندی عسل، ایجاد انگیزه در رقابت بین‌المللی، کنترل بیماری‌ها و آفات مواجه شده است. علاوه‌براین تلفات بیش از حد بالای کلنی‌های زنبور عسل مدیریت شده در بین ذینفعان و عموم مردم نگرانی ایجاد کرده است. به‌منظور توسعه سیاست‌ها و استراتژی‌های بخش زنبورداری در استان خراسان رضوی، از تجزیه و تحلیل SWOT برای درک بهتر چگونگی استفاده از نقاط قوت برای تحقق فرصت‌های جدید و اینکه چگونه ضعف‌ها می‌توانند پیشرفت را کاهش دهند یا تهدیدهای سازمانی را بزرگ‌تر کنند، استفاده شد. برای رسیدن به این اهداف در این پروژه داده‌های زنبور عسل استان مربوط به سال‌های 1398 تا 1400 حاصل از منابع مختلف مورد استفاده قرار گرفتند و مطالعات اقتصادی پرورش زنبور عسل برای بررسی فرصت‌ها و چالش‌های تولید و تجارت پرورش زنبور عسل و جستجوی گزینه-های مداخله راهبردی برای شناسایی پتانسیل‌ها انجام شد. نتایج حاصل از این پروژه نشان داد که در استان خراسان رضوی موقعیت استراتژیک برای گروه زنبور عسل تهاجمی است. از میان استراتژی‌های اولویت‌دار در رابطه با گروه‌های تولیدی زیربخش دام، ایجاد و تکمیل زنجیره‌های تولیدی فرآورده‌های زنبور عسل و نیز حذف قیمت‌گذاری دستوری از اهمیت بالایی برخوردار است.

کلیدواژه‌ها